دعاوی کیفری

دعاوی کیفری چیست؟ دعاوی کیفری به مجموعه اختلافات و پرونده‌هایی گفته می‌شود که در آن‌ها یک فرد یا نهاد به ارتکاب جرم متهم شده و از سوی شخصی دیگر یا دادستان مورد تعقیب قانونی قرار می‌گیرد. در چنین پرونده‌هایی، علاوه بر احقاق حقوق شاکی، مسئله مجازات و اجرای عدالت نیز مطرح است. دعاوی کیفری پیچیدگی‌های خاص خود را دارند و قوانین مربوط به آن‌ها شامل مقررات کیفری، آیین دادرسی کیفری و قوانین جزایی است. به همین دلیل، داشتن یک وکیل کیفری در مشهد که به قوانین کیفری تسلط داشته باشد، می‌تواند تأثیر زیادی در روند پرونده و دفاع موثر از حقوق طرفین داشته باشد.

مجموعه پارس داد با تیمی از وکلای متخصص در حوزه دعاوی کیفری، آماده ارائه مشاوره حقوقی و پیگیری پرونده‌های کیفری شماست تا در مسیر دادرسی، بهترین نتیجه را کسب کنید.

مفهوم دعاوی کیفری چیست؟

دعاوی کیفری به مجموعه‌ای از پرونده‌ها گفته می‌شود که در آن‌ها، یک فرد یا نهاد به دلیل ارتکاب جرم مورد تعقیب قانونی قرار می‌گیرد. این دعاوی زمانی شکل می‌گیرند که عملی بر اساس قانون مجازات اسلامی جرم تلقی شده و برای آن مجازات تعیین شده باشد. برخلاف دعاوی حقوقی که معمولاً بر سر اختلافات مالی، قراردادی یا خانوادگی است، دعاوی کیفری به اعمالی مربوط می‌شوند که امنیت جامعه و حقوق عمومی را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

دعاوی کیفری یعنی چه؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که این دعاوی شامل تخلفات و جرایمی مانند قتل، کلاهبرداری، جعل اسناد، خیانت در امانت، فحاشی، توهین، سرقت، ضرب و جرح، و سایر جرایم است. فردی که از وقوع جرم متضرر شده و قصد پیگیری آن را دارد، شاکی نامیده می‌شود و روند دادرسی با ارائه شکوائیه در دادسرا آغاز می‌گردد. قانون آیین دادرسی کیفری چارچوب مشخصی برای رسیدگی به این جرایم دارد که شامل کشف جرم، تعقیب مجرم، صدور حکم و اجرای مجازات است.

یکی از جنبه‌های مهم دعاوی کیفری، دریافت دیه در جرایمی مانند ضرب و جرح، تصادفات و قتل غیرعمدی است. در این موارد، حضور یک وکیل دیه در مشهد یا هر شهر دیگری که به قوانین مربوط به دیات تسلط داشته باشد، می‌تواند روند دریافت حق و حقوق قانونی فرد آسیب‌دیده را تسهیل کند.

انواع دعاوی کیفری

دعاوی کیفری شامل انواع مختلفی از جرایم هستند که بر اساس موضوع و تأثیر آن‌ها بر جامعه و افراد به دسته‌های گوناگونی تقسیم می‌شوند. به طور کلی، این دعاوی را می‌توان در دو گروه اصلی جرایم علیه اموال و جرایم علیه اشخاص طبقه‌بندی کرد.

1. جرایم علیه اموال

این دسته از جرایم مربوط به خسارت یا تعرض به اموال و دارایی‌های افراد است. در این دعاوی، شاکی درخواست رسیدگی به جرمی را دارد که باعث ضرر مالی یا تصرف غیرقانونی اموال او شده است. برخی از مهم‌ترین جرایم این گروه عبارت‌اند از:

• سرقت: تصاحب غیرقانونی اموال دیگران بدون رضایت آن‌ها.
• کلاهبرداری: فریب دادن فردی برای تصاحب اموال او از طریق دروغ، نیرنگ یا جعل.
• خیانت در امانت: استفاده یا تصاحب غیرمجاز از اموالی که به فردی به امانت سپرده شده است.
• جعل و استفاده از سند مجعول: تغییر یا ساخت اسناد جعلی به قصد فریب دیگران.
• اخاذی و زورگیری: گرفتن مال یا اموال از شخصی با تهدید یا اجبار.

2. جرایم علیه اشخاص

این دسته از دعاوی کیفری شامل جرایمی است که مستقیماً به سلامت، امنیت و تمامیت جسمی و روانی افراد آسیب وارد می‌کند. مهم‌ترین جرایم در این گروه عبارت‌اند از:

• قتل: از بین بردن عمدی یا غیرعمدی جان یک فرد.
• ضرب و جرح: وارد کردن آسیب بدنی به شخص دیگر، از خشونت‌های جزئی تا جراحات جدی.
• توهین و افترا: نسبت دادن سخنان یا اتهاماتی که موجب بی‌اعتبار شدن فرد یا خدشه‌دار شدن حیثیت او می‌شود.
• سقط جنین: پایان دادن غیرقانونی به بارداری، چه توسط خود مادر و چه توسط فرد دیگری.
• آدم‌ربایی: ربودن یا نگه داشتن غیرقانونی فردی بر خلاف میل او.
• مزاحمت و تهدید: ایجاد آزار و اذیت یا تهدید کردن فرد به آسیب‌های جسمی یا مالی.

سایر دسته‌بندی‌های دعاوی کیفری

علاوه بر دو گروه اصلی بالا، برخی دعاوی کیفری در دسته‌های خاص‌تری نیز قرار می‌گیرند:

• جرایم اقتصادی: شامل پول‌شویی، فرار مالیاتی، احتکار و اختلاس.
• جرایم اینترنتی و سایبری: مانند هک، فیشینگ، انتشار اطلاعات شخصی و کلاهبرداری آنلاین.
• جرایم اخلاقی و منافی عفت: شامل انتشار محتوای غیراخلاقی، روابط نامشروع و فساد اخلاقی.
• جرایم امنیتی: اقداماتی که علیه امنیت ملی و تمامیت کشور انجام می‌شوند، مانند جاسوسی و اقدام علیه امنیت عمومی.

در تمامی این موارد، حضور یک وکیل متخصص کیفری نقش مهمی در دفاع از حقوق افراد و تسریع در روند دادرسی دارد.

نحوه رسیدگی به انواع دعاوی کیفری

رسیدگی به دعاوی کیفری روندی پیچیده و چندمرحله‌ای دارد که بر اساس نوع جرم، شرایط متهم و مقررات آیین دادرسی کیفری تعیین می‌شود. به طور کلی، این فرایند در دو مرحله تحقیقات مقدماتی و رسیدگی در دادگاه کیفری انجام می‌شود.

۱. مرحله تحقیقات مقدماتی

این مرحله در دادسرا انجام می‌شود و شامل بررسی شکایت، جمع‌آوری مدارک و تعیین اینکه آیا جرم اتفاق افتاده است یا خیر. روند این مرحله به شرح زیر است:

ثبت شکایت: شاکی باید با ارائه شکوائیه (متنی که شامل جزئیات شکایت است) به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا دادسرا، شکایت خود را ثبت کند.

بررسی و تحقیق توسط دادسرا: پس از ثبت شکایت، پرونده به دادسرا ارسال شده و تحقیقات اولیه آغاز می‌شود. بازپرس، شاکی، متهم، شاهدان و افراد مطلع را احضار کرده و مدارک را بررسی می‌کند.

تصمیم بازپرس: در صورت احراز وقوع جرم، بازپرس قرار جلب به دادرسی صادر می‌کند و پرونده را به دادستان ارسال می‌کند.

صدور کیفرخواست: در صورتی که دادستان جرم را محرز بداند، کیفرخواست صادر کرده و پرونده را برای رسیدگی به دادگاه کیفری ارسال می‌کند.

استثنائات: برخی جرایم مستقیماً به دادگاه کیفری ارجاع داده می‌شوند و نیاز به بررسی در دادسرا ندارند، از جمله:

• جرایمی که در شهرهای کوچک رخ داده و فاقد دادسرا هستند.
• جرایمی که متهم آن زیر ۱۵ سال سن دارد.
• جرایم منافی عفت.
• جرایمی که حداکثر مجازات آن‌ها شش ماه حبس تعزیری است.

۲. مرحله رسیدگی در دادگاه کیفری

پس از صدور کیفرخواست، پرونده به دادگاه ارسال شده و قاضی مسئول رسیدگی به آن خواهد شد. این مرحله شامل:

• تشکیل جلسه دادگاه: قاضی، با احضار طرفین و بررسی ادله و شهادت شهود، به بررسی موضوع می‌پردازد.
• انجام تحقیقات تکمیلی (در صورت نیاز): قاضی ممکن است دستور تحقیقات تکمیلی را صادر کند.
• صدور رأی: در پایان بررسی‌ها، دادگاه رأی نهایی را صادر می‌کند که می‌تواند شامل تبرئه، محکومیت، یا مجازات باشد.

۳. تجدیدنظرخواهی در دعاوی کیفری

در صورتی که طرفین پرونده نسبت به رأی دادگاه اعتراض داشته باشند، می‌توانند در دادگاه تجدیدنظر استان یا دیوان عالی کشور درخواست بررسی مجدد کنند. جرایم مهم (مانند قتل، کلاهبرداری کلان، یا جرایم اقتصادی سنگین) معمولاً در دیوان عالی کشور بررسی می‌شوند. جرایم سبک‌تر در دادگاه تجدیدنظر استان بررسی می‌شوند.

با توجه به پیچیدگی‌های دعاوی کیفری، مشاوره حقوقی با متخصصان این حوزه، می‌تواند مسیر حقوقی شما را هموارتر کند. برای مشاوره حقوقی، با گروه وکلای پارس داد تماس بگیرید.