معاملات ملکی، با وجود اینکه پایهای برای مالکیت قانونی محسوب میشوند، همواره در معرض اختلافات و چالشهای حقوقی قرار دارند. یکی از رایجترین موضوعاتی که باعث بروز چنین چالشهایی میشود، فسخ معامله ملک از طرف فروشنده است. در بسیاری از موارد، فروشندگان تمایل دارند معامله را فسخ کنند. اما آیا این کار همیشه امکانپذیر است؟ و آیا فروشنده بدون تبعات حقوقی میتواند معامله را بهصورت یکطرفه فسخ کند؟ برای پاسخ به این سؤالات، آگاهی از قوانین، شرایط فسخ و نحوه اقدام حقوقی ضروری است. استفاده از خدمات یک وکیل در مشهد که بر قوانین معاملات املاک و قراردادهای ملکی مسلط باشد، نقش تعیینکنندهای در جلوگیری از بروز ضرر و زیان خواهد داشت. در این مسیر، مجموعه حقوقی پارس داد با تیمی از وکلای متخصص، آماده ارائه مشاوره و همراهی فروشندگان در مسیر قانونی فسخ معامله است.
فسخ معامله ملک چیست؟
فسخ در اصطلاح حقوقی به معنای پایان دادن به یک قرارداد معتبر و لازمالاجرا، بر اساس قانون یا توافق قبلی طرفین است. این موضوع با انفساخ (فسخ خودکار) و ابطال (بیاعتبار بودن از ابتدا) تفاوت دارد. در خصوص فسخ معامله ملک، منظور از فسخ، پایان دادن به قرارداد خرید و فروش ملک از سوی یکی از طرفین با استناد به دلایل قانونی یا قراردادی است. برای مثال، اگر در قرارداد شرطی تحت عنوان خیار فسخ یا خیار تأخیر ثمن وجود داشته باشد، فروشنده میتواند تحت شرایطی مشخص از این اختیار استفاده کند. همچنین اگر خریدار از تعهدات قراردادی خود مانند پرداخت وجه معامله، تحویل مدارک یا تکمیل فرآیند انتقال سند سرباز زند، فروشنده ممکن است با ارائه دلایل قانونی، اقدام به فسخ نماید. در مجموعه پارس داد، یکی از خدمات مهمی که ارائه میشود، بررسی دقیق اسناد و شرایط قرارداد توسط وکیل ملکی در مشهد است تا مشخص شود آیا امکان فسخ برای فروشنده وجود دارد یا خیر. از سوی دیگر، جلسات مشاوره حقوقی در مشهد پیش از فسخ، میتواند از ایجاد تعهدات سنگین یا از دست رفتن فرصتهای قانونی جلوگیری کند. شناخت دقیق مفاهیم و مصادیق فسخ معامله ملک اولین گام در مسیر قانونی و درست فروشنده است.

شرایط فسخ معامله ملک از طرف فروشنده
شرایط فسخ قرارداد خرید ملک از سوی فروشنده زمانی فراهم میشود که یکی از بندهای توافقشده در قرارداد نقض شده باشد یا شرایط قانونی فسخ در قوانین مدنی یا قوانین مرتبط با املاک برقرار باشد. مهمترین این شرایط عبارتند از:
- عدم پرداخت ثمن معامله در موعد مقرر: اگر خریدار وجه معامله را طبق زمان تعیینشده پرداخت نکند، فروشنده با استناد به شرط فسخ یا تعهدات قراردادی میتواند اقدام به فسخ کند.
- تخلف خریدار از مفاد قرارداد: مثلاً عدم انجام تعهدات فرعی مانند پرداخت هزینههای انتقال سند یا عدم حضور در دفترخانه در زمان مشخصشده.
- وجود شرط ضمن عقد برای فسخ از طرف فروشنده: گاهی فروشنده در قرارداد، شرطی درج میکند که در صورت تحقق آن، میتواند قرارداد را فسخ کند (مثل دریافت نکردن وام توسط خریدار).
- غبن فاحش یا تدلیس: در صورتی که خریدار با فریب یا سوءنیت معامله را انجام داده باشد یا معامله بهگونهای ناعادلانه باشد که موجب زیان آشکار فروشنده شود.
- امکان استناد به خیارات قانونی: مثل خیار تخلف شرط یا خیار تدلیس.
شرایط فسخ قرارداد از طرف فروشنده تنها محدود به یک یا دو مورد خاص نیست، بلکه طیف گستردهای از شرایط قانونی و قراردادی را شامل میشود. قبل از هرگونه اقدام، همه چیز در مورد فسخ قرارداد ملک باید با دقت بررسی شود؛ چرا که قوانین و رویههای قضایی ممکن است بسته به جزئیات پرونده متفاوت باشند. پارس داد با بهرهگیری از وکلای متخصص و تجربه در حوزه معاملات ملکی، آماده ارائه مشاوره و پیگیری دعاوی مربوط به فسخ معامله به صورت کاملاً تخصصی است.
نحوه فسخ معامله ملک از طرف فروشنده
فسخ معامله ملک از طرف فروشنده زمانی معتبر است که بهصورت قانونی و با دلایل مشخص انجام شود. در ادامه مراحل اصلی و قانونی فرآیند فسخ را مرور میکنیم:
بررسی وجود حق فسخ
فروشنده باید بررسی کند که آیا مطابق با مفاد قرارداد یا قوانین، حق فسخ برای او وجود دارد یا نه. این حق ممکن است ناشی از شرطی در قرارداد یا یکی از خیارات قانونی مانند تدلیس یا غبن باشد. در واقع، فسخ معامله ملک از طرف فروشنده باید بر اساس دلایل قانونی یا قراردادی معتبر صورت گیرد.

تهیه مدارک و مستندات
جمعآوری مدارک مرتبط با تخلف خریدار یا دلایل فسخ، برای اثبات ادعا در صورت بروز اختلاف ضروری است. این مدارک به فروشنده کمک میکند تا روند فسخ معامله را بهطور مستند پیش ببرد.
اعلام رسمی فسخ
فسخ باید بهصورت کتبی از طریق اظهارنامه قضایی به خریدار ابلاغ شود. اعلام شفاهی یا پیامکی، اعتبار حقوقی کافی ندارد و فسخ معامله ملک از طرف فروشنده باید بهطور رسمی به طرف مقابل اعلام گردد.
درخواست دادگاه در صورت مخالفت خریدار
اگر خریدار با فسخ مخالفت کند، فروشنده باید دادخواست تنفیذ فسخ قرارداد را از طریق دادگاه مطرح کند. در این صورت، دادگاه نظر نهایی را در مورد فسخ معامله صادر میکند.
خلع ید در صورت تحویل ملک
در صورتی که ملک قبلاً تحویل شده باشد، فروشنده میتواند از دادگاه درخواست خلع ید و بازگرداندن ملک را داشته باشد.
در این مسیر، همکاری با وکلای متخصص ملکی از جمله تیم حقوقی پارس داد میتواند از بروز اشتباهات جلوگیری کرده و شانس موفقیت در فسخ معامله ملک از طرف فروشنده را افزایش دهد
فسخ قرارداد ملک، بهویژه از سوی فروشنده، مسیری حساس و نیازمند دقت و آگاهی کامل است. هرگونه اقدام بدون پشتوانه قانونی یا بدون مستندات کافی، میتواند برای فروشنده پیامدهای مالی و حقوقی جبرانناپذیری داشته باشد. بر اساس قوانین مدنی و مفاد قراردادی، تنها در صورتی میتوان اقدام به فسخ معامله ملک از طرف فروشنده کرد که یکی از خیارات قانونی یا شروط درجشده در قرارداد تحقق یافته باشد. برای اطمینان از موفقیت در چنین پروندههایی، همکاری با یک وکیل از مجموعه معتبر پارس داد نهتنها باعث صرفهجویی در وقت و هزینه میشود، بلکه احتمال پیروزی را نیز افزایش میدهد. اگر در فکر فسخ یک قرارداد ملکی هستید، توصیه میشود پیش از هر اقدامی با یک وکیل متخصص مشورت کرده و مسیر قانونی را بهدرستی طی کنید.
آیا فروشنده میتواند بهصورت یکطرفه معامله ملک را فسخ کند؟
بله، اما تنها در صورتی که شرایط قانونی یا قراردادی لازم برای فسخ فراهم شده باشد. فسخ بدون دلیل قانونی ممکن نیست و ممکن است منجر به تعهدات جبران خسارت شود.
در صورت عدم پرداخت وجه معامله توسط خریدار، فروشنده چه اقدامی میتواند انجام دهد؟
در این حالت، فروشنده میتواند با استناد به خیار تأخیر ثمن و سایر شروط قراردادی، ابتدا اظهارنامه بفرستد و در صورت عدم همکاری خریدار، از دادگاه درخواست فسخ کند.
هزینههای دادرسی و وکالت معمولاً بر عهده فردی است که دادخواست را ثبت میکند، مگر اینکه دادگاه براساس تقصیر خریدار، او را به پرداخت هزینهها محکوم کند.
هرچند فروشنده میتواند شخصاً اقدام کند، اما به دلیل پیچیدگی مراحل و حساسیت اسناد و دلایل، بهتر است از خدمات وکیل در مشهد یا وکلای مجموعه پارس داد استفاده شود.
بله، مجموعه حقوقی پارس داد با ارائه مشاوره حقوقی در مشهد بهصورت حضوری و آنلاین، آمادگی دارد تا در کمترین زمان ممکن، شما را برای تصمیمگیری درست راهنمایی کند.